Çene eklemi, alt çene kemiği ile şakak kemiğinin oluşturduğu çiğneme sistemine ait olan bir bölümdür. Bu iki kemik arasında aşınmayı engelleyen, eklem hareketlerini daha kolay hale getiren disk (kıkırdak) bir yastıkçık bulunmaktadır. Eklemi çevreleyen eklem kapsülü ve kemikleri bir arada tutan bağlar da eklem bütünlüğünü sağlamaya yarar. Çene eklemi konuşma, çiğneme gibi fonksiyonları yerine getirmektedir.
Çene eklem hastalıkları nelerdir?
- Çenenin doğuştan olan hastalıkları (Az ve eksik gelişmiş eklem yapılanması)
- Çene kilitlenmesi, çene çıkıkları
- Çenenin tümöral hastalıkları
- Travmalara bağlı kırıklar
- Çeneyi etkileyen romatizmal, iltihabı, nörolojik ve psikiyatrik hastalıklar
- Çenenin fonksiyon bozuklukları (Ağrılı çiğneme, kısıtlı ve kayarak açılma, ısırma ve koparmada güçlük
Çenenin sağlıklı çalışmasını bozan etkenler nelerdir?
- Sürekli tek tarafta çiğneme, diş sıkma, diş gıcırdatma
- Çene ve yüzü etkileyen travmalar (kaza, darbe, kırıklar, eklem bağlarında kopma), spor yaralanmaları
- Eklem ve çevresini etkileyen tümörler, sistemik hastalıklar (İltihaplı romatizma vb.)
- Uzun süren ve ağız açıklığını zorlayan diş tedavileri, anestezide çenenin aşırı zorlanması
- Kalem ve benzeri sert cisimleri ısırma, sakız çiğneme, parmak emme, tırnak yeme gibi alışkanlıklar
- Omuzların ve boynun aşırı öne eğilmesi (duruş bozuklukları)
- Omuzla çene arasında telefon tutmak
- Bazı psikolojik rahatsızlıklar
- Doğumsal eklem bozuklukları (eklemin tam gelişmemiş olması gibi)
- Dişlerin birbiriyle ilişkisini değiştirecek yükseklikte yapılan dolgu ve kaplamalar
- Keman çalınması (tutma şekli nedeniyle çeneye baskı) olarak sıralanabilir.
Çene eklem hastalıklarında belirtiler nelerdir?
- Kulak ağrısı, yanaklarda ağrı, çınlama, baş dönmesi
- Dişlerde normal açılıp, kapanmama hissi.
- Şakaklarda yoğunlaşan baş ağrısı, boyna yayılan ağrı
- Çenenin açılmasında zorluk, çene açılırken ses oluşması, çene kilitlenmesi
- Yüzde şişlik
- Çene çıkıkları
- Ağız açılırken çenenin bir yana doğru kayarak açılması
- Isırma, lokma koparma ve çiğneme fonksiyonlarındaki bozulmalar
- Alt ve üst dişlerin kapanmasında bozukluk
- Dişlerde hassasiyet, aşınma, sallanma ve kırılma görülebilir.
Çene eklem hastalıklarında tanıları nasıl koyuyoruz?
Doctor Zen olarak hastalarımızın büyük çoğunluğunda muayene ile tanı koyabiliyoruz. Gerekli durumlarda normal grafiler, bilgisayarlı tomografi, MR (Emar), eklem içini görüntüleyen endoskopik çalışmalar, sintigrafi veya PET yapılabilir.
Doctor Zen Clinik olarak çene eklem hastalıklarıyla ilgili hangi tedavileri sunuyoruz?
Tedavilerimizin amacı hastalarımızın ağrısını ortadan kaldırmak ve kendilerine normal çene fonksiyonlarını geri kazandırmaktır. İlk olarak tedavilerimizi hastalığı oluşturan sebebe göre planlıyoruz. Başarımızdaki en önemli etken hastalarımızı eğitmektir. Çiğneme alışkanlığının değiştirilmesi (çift taraflı çiğneme), diş sıkma, gıcırdatma problemi olan hastalarda gece plağı (splint) kullandırılması, ilaç tedavileri, diş problemlerinin giderilmesi, eklem ve çiğneme kaslarına yönelik fizik tedavi uygulamaları ve egzersizlerle hastalarımızın çoğunda tedavi sağlayabiliyoruz. Ağrılı olgularda eklem içinin yıkanması (artrosentez) ağrıyı azaltmaktadır. Travma, tümör, alt çenenin şakak kemiğine kaynaşması (ankiloz) gibi durumlarda ise cerrahi tedavi uygulama yoluna gidiyoruz. kliniğimizdeki tedavinin gereğine göre, kulak burun boğaz, fizik tedavi, psikiyatri uzmanları ve diş hekimleri (çene cerrahları, ortodontistler) birlikte çalışırlar. Hastalarımız kendilerine verilen tıbbi tedaviyi (ilaçlar, splint, egzersizler) düzenli olarak uygulamalı, önerilen süre boyunca sert gıdalardan kaçınmalı, doktorlarımızın belirttiği süre boyunca sulu ve yumuşak gıda yemeli, ağız ve diş sağlıklarına en üst düzeyde özen göstermelidirler.
